Poradnik

Rekuperacja w starym domu

Zastanawiasz się, czy rekuperacja w starym domu to dobry pomysł i ma sens? Sprawdź, w jakiej formie sprawdzi się to rozwiązanie i czy możesz liczyć na dofinansowanie instalacji rekuperacji.

Domy - miasteczko z lotu ptaka.
Fot. Źródło: Davidmcbee, Pexels.

SPIS TREŚCI:

Czy rekuperacja w starym domu jest możliwa i ma sens?

Na wstępnie warto odpowiedzieć na pytanie, czym jest rekuperator. To urządzenie, które wspiera cyrkulację powietrza w budynku – wywiewa zużyte powietrza, a wprowadza do obiegu świeże. Dzięki temu poprawia komfort przebywania w domu, a także wspiera zdrowie domowników. Aby pogłębić wiedzę z tego zakresu, zachęcamy do przeczytania poniższych artykułów:

Zastosowanie rekuperacji w starym domu jest możliwe, ale może wiązać się z pewnymi wyzwaniami i koniecznością dostosowania różnych elementów budynku. Najlepiej więc przeprowadzić takie działania w czasie większego remontu. Najważniejszym aspektem, który trzeba sprawdzić, jest szczelność ścian, okien i drzwi oraz stan techniczny budynku. Jeśli te elementy nie będą spełniały norm, to konieczna będzie ich wymiana.

Ze strony finansowej rekuperacja w starym domu ma sens, jeśli jej koszt (zawierający już kwotę wydaną na ewentualną adaptację budynku i jego modernizację) nie przewyższa kosztów zastosowanych prac remontowych przed montażem.

Kiedy rekuperacja w starym domu nie ma sensu i dlaczego?

Montaż rekuperacji w starym domu nie uda się przede wszystkim, jeśli istniejąca instalacja wentylacyjna będzie niemożliwa do modyfikacji. Może być także kłopotliwą sprawą, jeśli okaże się, że drzwi i okna w budynku muszą być wymienione na nowe i szczelne odpowiedniki. Wówczas całościowy koszt inwestycji rośnie kilkukrotnie i może być niemożliwy do realizacji przy wcześniej założonym budżecie. Jeśli chodzi o rozmieszczenie rekuperacji, także może pojawić się kłopot. Niezbędne jest wyznaczenie przestrzeni, w której znajdować się będzie jednostka centralna oraz miejsce, przez które przeprowadzone będą kanały wentylacyjne.

Wyzywania i ograniczenia instalacji rekuperacji w starym domu

  1. Ograniczenia projektowe i nieodpowiedni stan techniczny budynku: W starych domach mogą występować ograniczenia związane z układem pomieszczeń, grubością ścian i stropów oraz dostępnością przestrzeni na prowadzenie kanałów wentylacyjnych. Konieczne może być dostosowanie projektu do specyfiki budynku, co często wiąże się z dodatkowymi pracami budowlanymi. Prowadzenie kanałów wentylacyjnych może wpłynąć także na wygląd wnętrz. W niektórych przypadkach konieczne jest zaplanowanie dodatkowych zabudów lub sufitów podwieszanych, co może wpłynąć na estetykę pomieszczeń.

  2. Brak izolacji termicznej: Aby system rekuperacji działał efektywnie, budynek powinien mieć odpowiednią izolację termiczną. W przeciwnym razie straty ciepła mogą być zbyt duże, a korzyści z rekuperacji mniej odczuwalne. Często konieczna jest modernizacja izolacji budynku, która również wiąże się z kosztami.

  3. Wysokie koszty adaptacji starego domu do montażu rekuperacji: Przed przystąpieniem do instalacji powinien zostać wykonany projekt oraz analiza techniczna budynku. Koszt projektu może wynosić od kilku do kilkunastu tysięcy złotych, w zależności od skomplikowania budynku i zakresu prac. Koszt samego systemu rekuperacyjnego, w tym centrali wentylacyjnej, kanałów, anemostatów i innych akcesoriów, może wynosić również od kilku do kilkunastu tysięcy złotych, w zależności od jakości i specyfikacji sprzętu. Do tego należy doliczyć jeszcze koszt montażu systemu rekuperacyjnego, który waha się w zależności od regionu, dostępności specjalistów oraz skomplikowania prac. Dodatkowe koszty mogą wyniknąć z konieczności przeprowadzenia prac budowlanych, wykonania izolacji, wymiany okien i drzwi, a także związane z ewentualnymi naprawami i modyfikacjami konstrukcyjnymi.

Choć instalacja rekuperacji w starym domu wiąże się z pewnymi wyzwaniami i kosztami, to przynosi liczne korzyści, takie jak poprawa jakości powietrza, oszczędności energetyczne i zwiększenie komfortu mieszkańców. Ostateczny koszt i trudności zależą od specyfiki konkretnego budynku, ale odpowiednie przygotowanie i profesjonalny projekt mogą znacznie zminimalizować problemy i zapewnić efektywne działanie systemu.

Istnieje także alternatywa dla wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła, która jest nie tylko mniej kosztowna, ale także nie wymaga przeprowadzania tak rozległych modernizacji. Alternatywą tą są rekuperatory ścienne, które dzięki swojej kompaktowej formie nadają się do pomieszczeń z małą dostępnością miejsca. Montuje się je na ścianach, zapewniając dostęp do zasilania oraz połączenie przewodem z panelem sterującym umieszczonym na ścianie. To rozwiązanie jest szczególnie skuteczne w budynkach, gdzie niemożliwe jest skorzystanie z systemu wentylacji grawitacyjnej, czy montażu systemu scentralizowanego. Przeczytaj nasz artykuł: Jak działa rekuperator ścienny (pokojowy)? Zalety i wady wentylacji docentralnej, aby dowiedzieć się więcej na temat tego rozwiązania.

Czy są dostępne dotacje lub dofinansowania do wykonania instalacji rekuperacji?

Obecnie w Polsce jest dostępnych kilka programów, które w dofinansowaniu uwzględniają rekuperację. Dla gospodarstw domowych będą to:

  • Program Czyste Powietrze – skorzystać mogą osoby fizyczne, właściciele i współwłaściciele istniejących, jednorodzinnych domów lub lokali mieszkalnych (w ramach budynku jednorodzinnego). Formą wsparcia jest dotacja lub pożyczka z dopłatą nawet do 100% poniesionych kosztów. Jej wysokość zależy od dochodu. Maksymalna kwota wynosi 16.700 zł.

  • Program Ciepłe Mieszkanie – skorzystać mogą osoby fizyczne, właściciele lokali mieszkalnych w budynkach wielorodzinnych, najemcy lokali mieszkalnych należących do gminy, wspólnoty mieszkaniowe posiadające 3-74 lokali. W ramach programu można liczyć na wsparcie do 95% poniesionych kosztów. Maksymalna kwota wynosi 41.000 zł.

  • Program Stop Smog – z programu mogą skorzystać właściciele budynków mieszkalnych o niskich dochodach, mieszkający w gminie z obowiązującą uchwałą antysmogową, która bierze udział w programie. Dotacja wynosi do 100% kosztów przedsięwzięcia. Średni koszt w jednym budynku/lokalu nie może przekroczyć 53.000 zł.

  • Firmy mogą liczyć na dofinansowanie z programu Energia Plus. Wsparcie udzielane jest poprzez pożyczkę do 85% kosztów kwalifikowanych. Wysokość takiego świadczenia wynosi od 0,5 mln do 500 mln zł.

Podsumowanie

Rekuperacja w starym domu może znacząco poprawić komfort życia i efektywność energetyczną budynku, jednak wymaga dokładnej analizy i oceny technicznych oraz ekonomicznych aspektów inwestycji. W przypadkach, gdy koszty adaptacji i instalacji rekuperacji w starym domu są zbyt wysokie, budynek jest bardzo nieszczelny, brakuje przestrzeni na system wentylacyjny, bądź istnieją ograniczenia konserwatorskie, realizacja takiego projektu może okazać się nieopłacalna. Dlatego przed podjęciem decyzji o montażu rekuperacji w starym domu warto skonsultować się ze specjalistą, który pomoże ocenić realne możliwości oraz korzyści wynikające z wdrożenia systemu rekuperacyjnego w danym budynku.